بیت کوین هیجان‌انگیز است و قیمت آن نوسانات شدیدی را تجربه می‌کند. نوسانات شدید بیت کوین و سایر رمزارز ها باعث شده تا قانون‌گذاران در سرتاسر دنیا رمزارز ها را زیر نظر بگیرند. اما دو نهاد بزرگ و قدرتمند در زمینه قانون‌گذاری (روسای وزارت خزانه‌داری و فدرال رزرو آمریکا) بیشتر به رمزارز های باثبات یا اصطلاحاً استیبل کوین (Stablecoin) تمرکز کرده‌اند. آن‌ها نگران‌اند که کارایی این گروه از رمزارز ها می‌تواند برای مصرف‌کنندگان و سیستم مالی ریسک جدی را تحمیل کند.
استیبل کوین یا Stablecoin چیست؟
دارایی‌های دیجیتال گاهی اوقات سکه و گاهی اوقات توکن خوانده می‌شوند. سکه و توکن برای این طراحی شده‌اند تا ارزش دارایی‌های دیجیتال را نگه دارند. در بازار ارز سنتی نوسانات ارزها خیلی محدود و کوتاه است. اما در بازار رمزارز ها نوسانات قیمتی شدیدی همیشه در جریان است. برای این‌که این نوسانات شدید در رمزارز ها کنترل شود، رمزارز های پایداری معرفی و طراحی شده‌اند که پشتوانه ارز سنتی را دارند. مثل تتر (Tether) که همیشه معادل یک دلار آمریکا است و یا به فاصله چند سنتی از یک دلار نوسان می‌کند. به این گونه رمزارز ها که همیشه وضعیت باثباتی دارند و نوسانات شدیدی در آن‌ها دیده نمی‌شود، استیبل کوین گفته می‌شود. یعنی رمزارز هایی که وضعیت باثباتی دارند.
چگونه استیبل کوین ها عمل می‌کنند؟
معمولاً استیبل کوین ها با پشتوانه یک دارایی دیگری مثل دلار آمریکا منتشر می‌شوند و ارزش هر سکه از استیل کوین ها برابر با آن دارایی است. رمزارز های پایدار دیگری هم وجود دارند که شاید به قیمت سایر رمزارز هایی مثل اتریوم وابسته باشند. الگوریتم رمزارز های پایدار به گونه‌ای طراحی شده که همیشه عرضه و تقاضای سکه مورد نظر را با مقدار دارایی که به عنوان پشتوانه معرفی شده در تعادل نگه دارد.
چند رمزارز پایدار در جهان وجود دارد؟
چندین رمزارز پایدار و متفاوت در بازار وجود دارد که ارزش کل بازار آن‌ها در ماه مه از ۱۰۰ میلیون دلار عبور کرده بود. هر روز هم رمزارز های جدیدی معرفی می‌شوند. اما بزرگ‌ترین رمزارزهای پایدار با پشتوانه دلار آمریکا معرفی می‌شوند. حتی شرکت فیس‌بوک به دنبال معرفی رمزارز پایدار خود به نام Libra بود که بعداً به Diem تغییر نام یافت. اما بعد از مخالفت‌های شدید قانون‌گذاران مالی و پولی آمریکا، این پروژه متوقف شد.
اما چرا رمزارز های پایدار محبوب هستند؟
رمزارزهای پایدار (Stablecoins) پلی بین دو دنیای متفاوت هستند. رمزارز پایدار توانسته بازار ارز دیجیتال و بازار مالی سنتی را به هم وصل کند. رمزارز های پایدار به معامله گران و سرمایه‌گذاران کریپتوکارنسی ها کمک می کند تا سود خود را حفظ کنند و یا در برابر روندهای نزولی بازار از دارایی خود محافظت کنند. همچنین انتقال پول به بازار رمزارز ها را هم آسان کرده‌اند. بسیاری از مراکز مبادلاتی رمزارز ها اصلاً رابطه‌ای با بانک‌های تجاری ندارند، اما چون از رمزارز هایی مثل تتر (Tether) حمایت می‌کنند، می‌توانند خیلی ساده سرمایه‌های جدید را جذب کنند. علاوه بر این، رمزارز های پایدار فرآیند خرید یا تراکنش‌های پولی را تسریع و ارزان کرده‌اند. در واقع همه افراد می‌توانند از رمزارز های پایدار به جای روش‌های پرداخت سنتی استفاده کنند.
شرکت‌هایی که رمرزارز های پایدار را ساخته‌اند، از کجا درآمد دارند؟
شرکت‌هایی که رمزارز های پایدار را معرفی می‌کنند با استفاده از سرمایه‌ای که با عرضه سکه‌های خود جمع‌آوری کرده‌اند، در دارایی‌های دیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند. به طور مثال وقتی سکه پایداری توسط شرکت عرضه می‌شود، کاربر برای استفاده از آن سکه باید آن را خریداری کند. خرید سکه باعث می‌شود تا سرمایه از جیب کاربر به حساب شرکت منتقل شود. در مقابل، شرکت با استفاده از این وجوه جمع‌آوری شده در دارایی‌های مثل اوراق قرضه دولتی، سهام یا سایر دارایی‌ها سرمایه‌گذاری می کند.
چرا دو نهاد قانون‌گذار مالی و پولی آمریکا نگران رمزارز های پایدار هستند؟
وزیر خزانه‌داری آمریکا (جنت یلن) روز ۱۹ ژوئیه قانون‌گذاران بازارهای مالی و بانکی را جمع کرد تا در رابطه با قوانین مربوط به رمزارز های پایدار گفت‌وگو کنند. قانون‌گذاران به صراحت هشدار داده‌اند که اگر رمزارزهای پایدار نتوانند به تعهدات خود عمل کنند، مصرف‌کنندگان آسیب جدی خواهند دید. در واقع آن‌ها نگران‌اند که شرکت‌های عرضه‌کننده رمزارزهای پایدار، پشتوانه کافی برای انجام تعهدات خود را نداشته باشند.
علاوه بر این، حجم بزرگی از رمزارز ها با معادل دلاری بزرگ در حال گردش است. این در صورتی است که این حجم از پول که در قالب رمزارزها به گردش افتاده، اصلاً سیستم مالی و بانکی آمریکا را لمس هم نمی‌کند! یعنی رمزارز ها به طور موازی و دور از چشم قانون‌گذاران در حال ایجاد سیستم مالی دیگری هستند، که هیچ قانون و مقرراتی برای آن تعریف نشده است.
رئیس فدرال رزرو آمریکا هم در رابطه با رمزارز های پایدار گفته، “آن‌ها مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند، مثل سپرده‌های بانکی عمل می‌کنند و بدون هیچ‌گونه قانون و مقرراتی هم به سرعت در حال رشد هستند.” در بحران‌های مالی سال ۲۰۰۸ و ۲۰۲۰ فدرال رزرو مجبور به چاپ اسکناس شد تا بتواند از سقوط مؤسسات مالی و پیامدهای سنگین اقتصادی آن‌ها جلوگیری کند. اما سقوط رمزارز های پایدار و بزرگ خارج از مسئولیت فدرال رزرو آمریکاست.
رمزارز های پایدار چه ریسکی را بر مصرف‌کنندگان تحمیل می‌کنند؟
این‌که رمزارز های پایدار چه ریسکی را به مصرف‌کنندگان تحمیل می‌کنند، بستگی به خود رمزارز دارد. به طور مثال، رمزارزی که پشتوانه آن اتریوم است، با سقوط ارزش اتریوم سقوط خواهد کرد. یا برخی از شرکت‌های فعال در اعلام میزان پشتوانه رمزارز دروغ می‌گویند. یا مثل هر دارایی دیگری، رمزارز ها هم با ریسک مداخله و دست‌کاری قیمت‌ها مواجه هستند. همچنین قانون‌گذاران می‌توانند مقررات جدیدی برای رمزارز های پایدار معرفی کنند و یا آن‌ها را از بازارهای اروپا و آمریکا حذف کنند.
