در فصل اول سال ۲۰۲۰ شاهد انتشار بدترین گزارشهای مالی در شرکتهای سهامی آمریکا بودیم. این بدترین دوره برای سودآوری شرکت ها از زمان بحران مالی ۲۰۰۸ تا به آن موقع بود. هیچ کس نمیتوانست آینده را پیشبینی بکند و شرکتها با ریسک ورشکستگی جدی مواجه بودند. اما با این حال بورس سهام آمریکا رالی صعودی عجیبی به راه انداخت و ۵ تریلیون دلار به قیمت سهام شرکتهای آمریکا اضافه شد!
رالی صعودی ۲۵ درصدی در بورس سهام آمریکا باعث شده تا بسیاری از سرمایهگذاران و فعالین بازار نسبت به ادامه رالی بازار سهام شک و تردید پیدا کنند. درست است که در فصل دوم سال، شرکتها فرصت کافی برای برنامهریزی جهت مقابله با بحران کرونا را داشتند، اما در عین حال شاهد بزرگترین رشد فصلی بازار سهام در ۲۲ سال گذشته بودیم! به طوری که گرانی سهام شرکتها به بالاترین سطح در دو دهه اخیر رسید! حتی این بار وضعیت خیلی بدتر از فصل اول سال است! این بار تحلیلگران چشم بسته در حال پیشبینی آینده هستند! ۸۰ درصد شرکتها نتوانستهاند در رابطه با عملکرد سهماهه دوم سال نظری بدهند و سهامداران را راهنمایی کنند!
کمتر از دو هفته تا انتشار گزارشهای مالی شرکتهای سهام باقی مانده است. بانکها اولین گروه در انتشار گزارشهای فصلی هستند. میتوان انتظار افت ۴۴ درصدی سود شرکتهای حاضر در شاخص S&P 500 را داشت. این بدترین عملکرد شرکتها از نظر سوددهی است و از سال ۲۰۰۸ تا به امروز بیسابقه است. اما چنین انتظار بدبینانهای با رشد سریع بازارهای سهام در فصل دوم سال همخوانی ندارد! با این حال شاید این خبر مدتهاست که در قیمتها پیشخور شده است. به همین دلیل چیزی که الان اهمیت دارد، انتظارات بازار نسبت به آینده است و تاریخچه عملکرد شرکتها شاید دیگر اهمیتی نداشته باشد.
انتظارات آتی بازار کمی تیره و تار است. در واقع در شرایطی که بحران کرونا تمام دنیا را فرا گرفته و رکود اقتصادی بر تمامی اقتصادهای جهانی سایه افکنده، خوشبینی به آینده و حتی پیشبینی چشمانداز آتی اقتصادها و شرکتهای سهامی کار سختی است. حتی خود شرکتها هم هنوز نتوانستهاند چشماندازی از عملکرد خود در اختیار سرمایهگذاران قرار دهند! در ماه ژوئن تنها ۱۷ شرکت توانستهاند گزارشی از سودآوری خود منتشر کنند. این مسئله باعث شده تا بسیاری از تحلیلگران بازار نتوانند تحلیلی از شرایط موجود ارائه دهند. در طول سه ماه گذشته، ۴۰۰ شرکت حاضر در شاخص S&P 500 هنوز برآوردی از سود و درآمد خود ارائه نکردهاند! آخرین بار در سال ۲۰۰۱ شاهد چنین رویدادی در بازار بودیم.
یکی از استراتژیست های مطرح بازار معتقد است که انتظارات و تمایلات شرکتهای سهامی نسبت به آینده نه مثبت است و نه منفی. در واقع ذهن همه درگیر سؤالات بسیاری است و هنوز هیچ کس نتوانسته پاسخی پیدا کند.
این بار به خاطر رشد سریع قیمت سهام، فشارها برای اعلام اخبار مثبت و خوب بسیار افزایش یافته است. رشد قیمتی سهام باعث شده تا انتظارات بیشتر از گذشته باشد. از اواخر سهماهه اول سال تا به الان، شاخص S&P 500 رشد ۲۴ درصدی داشته است و ۱۰ تریلیون دلار به ارزش سهام شرکتها اضافه شده است.
ارزیابی کلاسیک از ارزش سهام شرکتها هم به بالاترین مقدار در ۲۰ سال گذشته رسیده است. در طول سه ماه گذشته، با و جود افزایش قیمت سهام، سود انتظاری یک ساله از شرکتهای حاضر در S&P 500 از ۱۵۰ دلار به ۱۲۴٫۵۰ دلار سقوط کرده است. این سریعترین کاهش در سود انتظاری از سال ۱۹۹۰ تا به امروز است!
استراتژیست بازار سهام در Verdence Capital Advisors در این رابطه گفته است که “بازارها بیش از ۳۰ درصد از کف قیمتی ماه مارس فاصله گرفتهاند. بهتر است که کمی صبر کنیم و دوباره سهام شرکتهای بورسی را ارزیابی کنیم. برای این که رالی صعودی بازارهای سهام آمریکا ادامه یابد، بایستی رشد سودآوری شرکتها هم افزایش یابد.”
هر چند که نشانههایی جدیدی از کاهش مستمر تعدیلهای منفی در برآوردهای سوددهی شرکتها دیده میشود و در سهماهه گذشته تعدیلهای منفی کاهش داشته، اما هنوز آینده مبهم است. حتی اگر اختلاف بین پیشبینیهای بالاترین و پایینترین سود هر سهم را برای چند شرکت محاسبه کنیم، به اعداد بزرگی میرسیم که نشان میدهد اختلافنظرها در رابطه با سودآوری شرکتها به شدت بالاست.
تقریباً سمت فروشندگان بازار معتقدند که سودآوری شرکتهای حاضر در S&P 500 در سهماهه منتهی به ژوئن افت ۴۴ درصدی داشته است و پیشبینی میکنند که در فصلهای سوم و چهارم سال هم دوباره سود شرکتها کاهش یابد. اما در سال ۲۰۲۱ سود شرکتها به ۱۵۹٫۴ دلار خواهد رسید که فاصله کمی با سطوح سال ۲۰۱۹ دارد.
با این حال مدیر سرمایهگذاری First American Trust با این عقیده مخالف است. Jerry Braakman معتقد است که وقتی سودآوری شرکتها برای سال ۲۰۲۱ را بررسی میکنیم، هنوز هم به نظر میرسد که باید میزان سودآوری شرکتها با تعدیل منفی ههمراه شود، چونکه میزان سود پیش بینی شده برای سال آینده میلادی تقریباً برابر سال ۲۰۱۹ است. این یعنی بازار انتظار بهبود سریع و V شکل اقتصاد را دارد! چیزی که در شرایط فعلی احتمال رخ دادن آن بسیار کم است.