آشنایی با پدیده Short Squeeze یا فرار فروشندگان!

یکشنبه ۱۳ مهر ۱۳۹۹ - ۸:۴۳

برخی اوقات در بازارهای سهام و فارکس دیده می‌شود که سرمایه‌گذاران بیش از حد به آینده سهام یا ارز خاصی بدبین هستند، طوری که همه در بازار مورد نظر تنها فروشنده هستند! این پدیده باعث می‌شود تا افزایش یا جهش ناگهانی بازار باعث خروج شتاب‌زده فروشندگان از بازار شود. هم‌زمان با خروج فروشندگان از بازار، فشارهای خرید تشدید می‌شوند و جهش قیمتی شدیدتر می‌شود. در نتیجه سایر سرمایه‌گذارانی که معامله فروش باز دارند، از ترس زیان شدید، سریعاً معامله فروش را می‌بندند!
این پدیده اصطلاحاً Short Squeeze نامیده می‌شود. یعنی بازار در وضعیت اشباع فروش قرار دارد و با انتشار خبر یا وقوع اتفاق خاصی، قیمت‌ها سریعاً جهش می‌کنند و فروشندگان وارد ضرر می‌شوند. در نتیجه فروشندگان سریعاً اقدام به خروج از بازار می‌کنند. این خروج باعث تشدید فشارهای خرید و جهش صعودی قوی در بازار می‌شود. با این حال بایستی توجه داشت که وقوع پدیده Short Squeeze به معنی اشتباه فروشندگان و تغییر در وضعیت بنیادی دارایی مربوطه نیست! یعنی نمی‌توان گفت که چون این پدیده روی داده پس باید به آینده خوش‌بین بود. این رویداد تنها نشان می‌دهد که خروج فروشندگان عامل اصلی جهش قیمتی بوده و شاید جهش قیمتی با وضعیت بنیادی سهام یا ارز مربوطه هیچ تناسبی نداشته باشد.
در بازارهای مالی جهانی امکان فروش استقراضی یا Short Sell وجود دارد. این ابزار مالی به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا دارایی مثل سهام را از صندوق یا مؤسسات مالی قرض بگیرند و در بازار بفروشند، با این فرض که اگر قیمت سهام افت کند، می‌توانند همان سهام را از قیمت‌های پایین‌تر خریداری و دوباره به صاحبش برگردانند. به این کار Short Sell گفته می‌شود. یعنی معامله‌گر یا سرمایه‌گذار در تلاش است تا دارایی مربوطه را گران بفروشد و ارزان بخرد و از تفاوت قیمت فروش و خرید مجدد آن سود کند.
اما کار زمانی سخت می‌شود که پیش‌بینی فروشندگان استقراضی سهام غلط از آب در می‌آید. یعنی قیمت سهام به جای این‌که کاهش یابد، بالا می‌رود. در این صورت فروشندگان ضرر خواهند کرد و باید همان تعداد سهام را از قیمت‌های بالاتر خریداری و به صاحب آن (موسسه یا صندوق قرض دهنده سهام) پس دهند. قراردادهای فروش استقراضی تاریخ انقضا دارند، به همین دلیل معامله گران در استفاده از این قراردادها محدودیت زمانی دارند و باید خیلی سریع تصمیم‌گیری کنند.
به طور مثال از اواخر سال ۲۰۱۹ تا اوایل سال ۲۰۲۰، سهام شرکت تسلا (Tesla) تقریباً ۴۰۰ درصد رشد کرد و تمام فروشندگان این سهم را با زیان ۸ میلیارد دلاری بدرقه کرد. یعنی هر کس که اقدام به فروش استقراضی سهام تسلا کرده بود به دام پدیده Short Squeeze افتاد. بدبینی فروشندگان به آینده به حدی زیاد بود که وقتی سهام شرکت رشد کرد، فروشندگان سریعاً به دنبال خروج از بازار بودند و همین مسئله باعث تشدید فشارهای خرید و بالا رفتن بیشتر سهام شد. در اوایل ماه مارس سال ۲۰۲۰، سهام شرکت تسلا به همراه سایر شرکت‌ها سقوط کرد. گفته می‌شود که در این سقوط آزاد، فروشندگان استقراضی این سهام تقریباً ۵۰ میلیارد دلار سود کردند.

آموزش فارکس آمار قرارداد های فروش و قیمت سهام تسلا Tesla

خط قرمز رنگ نشانگر تغییرات تعداد قرارداد های فروش در سهام تسلاست و خط آبی رنگ نشانگر قیمت سهام تسلا است. توجه داشته باشید که وقتی قیمت تسلا زیر ۲۰۰ دلار بود، تعداد قرارداد های فروش در تسلا بالای ۴۰ میلیون واحد بود. اما با افزایش ادامه داره قیمت سهام تسلا، تعداد قرارداد های فروش هم کاهش یافته است. با افزایش قیمت سهام، نگرانی فروشندگان هم بیشتر می شود و در نتیجه فروشندگان با خروج از بازار باعث رشد بیشتر قیمت می شوند.

بسیاری از نوسان گیران بازار از پدیده Short Squeeze سود می‌کنند. این دسته از معامله گران بازار به سرمایه‌گذاران و معامله گران خلاف روندی مشهور هستند. آن‌ها همیشه قراردادهای آتی خرید و فروش را بررسی می‌کنند و زمانی که تعداد خالص قراردادهای خرید یا فروش به بالاترین سطح می‌رسد، سریعاً خلاف روند موجود وارد بازار می‌شوند. یعنی به طور مثال اگر خالص قراردادهای آتی فروش یک سهام یا جفت ارز به بالاترین سطح تاریخی برسد، سریعاً وارد بازار می‌شوند و اقدام به خرید آن دارایی می‌کنند. چون‌که اگر بازار کمی جهش کند، پدیده Short Squeeze روی خواهد داد و هجوم فروشندگان برای بستن قراردادهای فروش، قیمت‌ها را به شدت بالا خواهد برد.